Złożyłeś wniosek o zezwolenie na pobyt w Polsce i urzędnik wbił Ci do paszportu charakterystyczny, czerwony stempel? Wielu cudzoziemców zastanawia się, co dokładnie oznacza ta pieczątka i jakie prawa im daje, zwłaszcza w długim okresie oczekiwania na decyzję. Czy można na jej podstawie legalnie pracować? Czy można podróżować? Rozwiewamy wątpliwości dotyczące stempla wojewody w paszporcie.
Wstęp: Tajemnicza pieczątka – Twój dowód legalnego pobytu
Okres oczekiwania na decyzję w sprawie zezwolenia na pobyt czasowy lub stały (karty pobytu) w Polsce może trwać wiele miesięcy. W tym czasie Twoja dotychczasowa wiza, ruch bezwizowy lub poprzednia karta pobytu mogą stracić ważność. Stempel w paszporcie odgrywa wówczas kluczową rolę, stanowiąc potwierdzenie, że Twoja sytuacja jest uregulowana i przebywasz w Polsce legalnie, czekając na rozstrzygnięcie Twojej sprawy.
Czym jest stempel i kiedy go otrzymasz?
Stempel (oficjalnie: odcisk stempla) to pieczątka umieszczana przez wojewodę w dokumencie podróży (paszporcie) cudzoziemca. Potwierdza ona fakt złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, stały lub pobyt rezydenta długoterminowego UE.
Aby otrzymać stempel, muszą być spełnione DWA kluczowe warunki:
- Wniosek musiał zostać złożony w terminie: Czyli najpóźniej w ostatnim dniu Twojego legalnego pobytu w Polsce (na podstawie wizy, poprzedniego zezwolenia na pobyt lub w ramach ruchu bezwizowego).
- Wniosek nie zawierał braków formalnych lub zostały one uzupełnione w terminie: Oznacza to, że wniosek był kompletny (wypełniony formularz, zdjęcia, kopia paszportu, opłata itd.) lub ewentualne braki formalne, do których uzupełnienia wezwał Cię urząd, zostały przez Ciebie poprawione w wyznaczonym czasie.
Jeśli oba te warunki są spełnione, wojewoda umieszcza stempel w Twoim paszporcie.
Najważniejsza funkcja stempla: Legalny pobyt w Polsce
Zgodnie z art. 108 ust. 1 Ustawy o cudzoziemcach, jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt został złożony w terminie i nie zawierał braków formalnych (lub zostały one uzupełnione), Twój pobyt na terytorium Polski uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna.
To oznacza, że nawet jeśli Twoja wiza lub poprzednia karta pobytu wygasną podczas oczekiwania na nową decyzję, stempel w paszporcie jest dowodem na to, że przebywasz w Polsce legalnie. Chroni Cię to przed zarzutem nielegalnego pobytu.
Czy na stemplu można legalnie pracować?
To pytanie zadaje sobie wielu cudzoziemców. Odpowiedź brzmi: to zależy. Sam stempel nie jest dokumentem uprawniającym do pracy. Jednakże:
- Jeżeli złożyłeś wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (tzw. jednolite zezwolenie) I bezpośrednio przed złożeniem wniosku byłeś uprawniony do wykonywania pracy w Polsce (np. miałeś ważne zezwolenie na pracę typu A, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy lub byłeś zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę), to możesz kontynuować legalną pracę u tego pracodawcy (lub na tych samych zasadach) w okresie oczekiwania na decyzję (czyli „na stemplu”).
- Jeśli jednak złożyłeś wniosek o zezwolenie na pobyt w innym celu (np. studia, pobyt z rodziną) lub Twój wniosek dotyczy pracy, ale przed jego złożeniem nie miałeś prawa do pracy, sam stempel nie daje Ci prawa do podjęcia lub kontynuowania zatrudnienia. W takiej sytuacji potrzebujesz uzyskać osobne zezwolenie na pracę lub inny dokument legalizujący pracę.
Ograniczenia stempla – czego NIE możesz robić?
Stempel, choć potwierdza legalny pobyt, ma istotne ograniczenia:
Podróżowanie po strefie Schengen i poza nią
- Stempel NIE uprawnia do przekraczania granicy.
- NIE uprawnia do podróżowania po innych krajach strefy Schengen. W przeciwieństwie do ważnej wizy Schengen czy karty pobytu, stempel jest dokumentem ważnym tylko na terytorium Polski.
- Jeśli wyjedziesz z Polski posiadając tylko stempel w paszporcie (i nie mając innej ważnej podstawy do wjazdu, np. ważnej wizy, ruchu bezwizowego), nie będziesz mógł wrócić do Polski ani wjechać do innego kraju Schengen na jego podstawie. Będziesz musiał ubiegać się o nową wizę w polskim konsulacie za granicą.
Stempel to nie wiza ani karta pobytu
Stempel jest jedynie potwierdzeniem złożenia wniosku i legalności pobytu w Polsce na czas postępowania. Nie zastępuje wizy ani karty pobytu w kontekście podróży czy przekraczania granic.
Brak stempla – co to oznacza?
Jeśli nie otrzymałeś stempla w paszporcie, może to oznaczać, że:
- Złożyłeś wniosek po terminie (po upływie legalnego pobytu).
- Twój wniosek miał braki formalne, których nie uzupełniłeś w terminie.
- Złożyłeś wniosek podczas nielegalnego pobytu. W takich sytuacjach Twój pobyt w Polsce jest (lub staje się) nielegalny, co wiąże się z poważnymi konsekwencjami.
Historia Marii: Stempel daje spokój, ale nie bilet do Berlina
Maria złożyła wniosek o pierwszą kartę pobytu na tydzień przed końcem ważności swojej wizy. Urzędnik sprawdził dokumenty i wbił jej stempel do paszportu. Maria odetchnęła z ulgą, wiedząc, że może legalnie zostać w Polsce i kontynuować pracę. Jej koleżanka powiedziała: „Super, teraz jak czekasz, to możesz wyskoczyć na weekend do Berlina!”. Maria na szczęście postanowiła to sprawdzić i dowiedziała się od prawnika, że stempel legalizuje jej pobyt tylko w Polsce i absolutnie nie pozwala na podróż do Niemiec i powrót. Musiała poczekać na wydanie karty pobytu, aby móc swobodnie podróżować po Schengen.
Podsumowanie: Stempel to ważna ochrona, ale z ograniczeniami
Stempel wojewody w paszporcie to niezwykle ważny element procedury ubiegania się o kartę pobytu. Gwarantuje legalność Twojego pobytu w Polsce na czas oczekiwania na decyzję i, pod pewnymi warunkami, pozwala kontynuować pracę. Pamiętaj jednak o jego kluczowym ograniczeniu – braku możliwości podróżowania poza Polskę. Zawsze upewnij się, że rozumiesz swój status prawny i związane z nim prawa oraz ograniczenia.
Masz pytania dotyczące Twojego stempla w paszporcie? Nie jesteś pewien/a, czy możesz legalnie pracować lub jakie masz możliwości podróży? Skontaktuj się z naszą kancelarią. Pomożemy Ci zrozumieć Twój status i procedury związane z pobytem w Polsce.
