Możliwość życia razem z najbliższą rodziną jest fundamentalną potrzebą człowieka. Polskie prawo imigracyjne przewiduje ścieżki, które umożliwiają cudzoziemcom legalnie mieszkającym i pracującym w Polsce sprowadzenie swoich bliskich – małżonka czy dzieci. Głównym mechanizmem służącym temu celowi jest procedura łączenia rodzin, prowadząca do uzyskania przez członka rodziny zezwolenia na pobyt czasowy. Jakie warunki trzeba spełnić i jak wygląda ten proces?
Kto może sprowadzić rodzinę i kto jest uważany za członka rodziny?
Nie każdy cudzoziemiec mieszkający w Polsce może od razu sprowadzić rodzinę. Możliwość ta zależy od statusu prawnego osoby już przebywającej w Polsce (nazywanej sponsorem lub osobą zapraszającą). Zazwyczaj sponsorem może być:
- Obywatel Polski.
- Obywatel UE/EOG/Szwajcarii mieszkający w Polsce.
- Obywatel państwa trzeciego (spoza UE/EOG/Szwajcarii), który przebywa w Polsce legalnie i stabilnie przez określony czas (często minimum 2 lata na podstawie niektórych zezwoleń na pobyt czasowy) lub posiada określony status, taki jak:
- Zezwolenie na pobyt stały.
- Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE.
- Status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą.
- Niebieską Kartę UE.
- Zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych.
- Uwaga: Dokładne wymogi dotyczące statusu sponsora są określone w Ustawie o cudzoziemcach (głównie art. 159) i mogą zależeć od rodzaju posiadanego przez niego zezwolenia.
Za członka rodziny, który może ubiegać się o zezwolenie na pobyt w celu połączenia z rodziną, polskie prawo uznaje przede wszystkim:
- Małżonka sponsora (małżeństwo musi być uznawane przez prawo polskie).
- Małoletnie dziecko sponsora lub jego małżonka (w tym dziecko przysposobione), nad którym sponsor lub jego małżonek sprawują władzę rodzicielską.
W niektórych, bardziej specyficznych sytuacjach (np. dotyczących posiadaczy Niebieskiej Karty UE lub ze względów humanitarnych), przepisy mogą dopuszczać legalizację pobytu innych członków rodziny (np. dorosłych dzieci na utrzymaniu, rodziców), ale podstawowa procedura koncentruje się na małżonkach i małoletnich dzieciach.
Główna ścieżka: zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną
Najczęściej stosowaną drogą do legalizacji pobytu członka rodziny jest uzyskanie przez niego zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną.
- Kto i Gdzie Składa Wniosek? Wniosek składa sam członek rodziny, który chce dołączyć do sponsora. Składa go do wojewody właściwego ze względu na miejsce zamieszkania sponsora w Polsce, za pośrednictwem Urzędu Wojewódzkiego.
- Kiedy Składać Wniosek? Członek rodziny musi przebywać legalnie na terytorium Polski w momencie składania wniosku (np. na podstawie odpowiedniej wizy uzyskanej w tym celu, w ramach ruchu bezwizowego – jeśli dotyczy). Wniosek należy złożyć przed upływem terminu tego legalnego pobytu.
- Ważność Zezwolenia: Pierwsze zezwolenie wydaje się zazwyczaj na okres do 3 lat, często powiązany z ważnością zezwolenia sponsora. Można je następnie przedłużać.
- Dostęp do Rynku Pracy: Co bardzo istotne, osoba posiadająca zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną ma prawo do wykonywania pracy w Polsce bez konieczności uzyskiwania dodatkowego zezwolenia na pracę.
Jakie warunki muszą być spełnione? (wymagania)
Aby członek rodziny mógł otrzymać zezwolenie na pobyt w celu połączenia z rodziną, zarówno on, jak i sponsor muszą spełnić określone warunki:
Wymagania Wobec Sponsora:
- Musi posiadać wymagany status pobytowy w Polsce (jak wskazano wcześniej).
- Musi posiadać stabilne i regularne źródło dochodu, wystarczające do pokrycia kosztów utrzymania siebie oraz członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu. Wysokość wymaganego dochodu jest obliczana na podstawie aktualnych kryteriów dochodowych (podobnych do tych w pomocy społecznej) i zależy od liczby osób w gospodarstwie domowym.
- Musi posiadać ubezpieczenie zdrowotne obejmujące jego i członków rodziny.
- Musi mieć zapewnione miejsce zamieszkania w Polsce dla siebie i rodziny.
Wymagania Wobec Członka Rodziny:
- Musi przebywać legalnie w Polsce w dniu składania wniosku.
- Musi posiadać ważny paszport.
- Musi udokumentować więzi rodzinne ze sponsorem.
Niezbędne dokumenty do wniosku (przykłady)
Lista dokumentów może się nieznacznie różnić w zależności od urzędu i indywidualnej sytuacji, ale zazwyczaj obejmuje:
- Wypełniony formularz wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy (2 egzemplarze).
- Ważny paszport członka rodziny (oryginał do wglądu + 2 kopie).
- 4 aktualne fotografie członka rodziny.
- Dokumenty potwierdzające więzi rodzinne: np. odpis aktu małżeństwa, odpis aktu urodzenia dziecka (oryginały, a jeśli wydane za granicą – najczęściej z tłumaczeniem przysięgłym na język polski i apostille lub legalizacją).
- Kopia dokumentu potwierdzającego legalny pobyt sponsora w Polsce (np. karta pobytu, decyzja).
- Dokumenty potwierdzające, że sponsor posiada stabilny dochód, ubezpieczenie zdrowotne i miejsce zamieszkania (np. umowa o pracę sponsora, PIT za ubiegły rok, ZUS RMUA, umowa najmu mieszkania, polisa ubezpieczeniowa).
- Dowód uiszczenia opłaty skarbowej.
Inne ścieżki legalizacji dla rodziny?
Warto wiedzieć, że procedura łączenia rodzin nie jest jedyną opcją:
- Rodzina Obywatela UE/Polski: Członkowie rodziny (małżonek, dzieci, czasem rodzice) obywateli UE lub Polski podlegają często korzystniejszym i odrębnym procedurom (np. ubiegają się o kartę pobytu członka rodziny obywatela UE).
- Własna Podstawa Pobytu: Członek rodziny (np. małżonek) może samodzielnie kwalifikować się do uzyskania zezwolenia na pobyt w Polsce na innej podstawie, np. podejmując pracę (wtedy składa wniosek o zezwolenie jednolite) lub studia.
- Wizy Krótkoterminowe: Rodzina może odwiedzać sponsora na podstawie wiz Schengen lub w ruchu bezwizowym, ale nie pozwala to na długoterminowe wspólne zamieszkanie i osiedlenie się.
Scenariusz: żona dołącza do męża pracującego na niebieskiej karcie UE
Pan Kumar z Indii pracuje w Polsce jako wysoko wykwalifikowany specjalista IT i posiada Niebieską Kartę UE. Chce, aby dołączyła do niego żona, również obywatelka Indii.
- Pani Kumar uzyskuje w polskim konsulacie w Indiach wizę krajową (np. z tytułu planowanego połączenia z rodziną).
- Po przyjeździe do Polski, jeszcze w trakcie ważności wizy, składa w Urzędzie Wojewódzkim wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną.
- Do wniosku dołącza swój paszport, zdjęcia, akt małżeństwa (z apostille i tłumaczeniem), a Pan Kumar dostarcza kopię swojej Niebieskiej Karty UE oraz dokumenty potwierdzające jego wysokie zarobki, ubezpieczenie zdrowotne obejmujące oboje małżonków i umowę najmu ich wspólnego mieszkania.
- Po rozpatrzeniu wniosku Pani Kumar otrzymuje decyzję i kartę pobytu, która nie tylko legalizuje jej pobyt, ale także daje jej prawo do pracy w Polsce bez zezwolenia.
Jak możemy pomóc w procesie łączenia rodzin?
Procedura łączenia rodzin, choć ma na celu wspieranie jedności rodziny, wymaga spełnienia konkretnych warunków i zgromadzenia wielu dokumentów. Nasza kancelaria oferuje pomoc w tym zakresie:
- Pomagamy ocenić, czy sponsor i członek rodziny spełniają warunki do uzyskania zezwolenia w celu połączenia z rodziną.
- Wskazujemy, jakie dokumenty są niezbędne w danej sytuacji (zwłaszcza dotyczące dochodu, mieszkania, ubezpieczenia i potwierdzenia więzi rodzinnych).
- Asystujemy w poprawnym wypełnieniu i złożeniu wniosku do Urzędu Wojewódzkiego.
- Monitorujemy przebieg postępowania i wspieramy w kontaktach z urzędem.
Zapewnienie legalnego pobytu dla członków rodziny to ważny krok ku stabilizacji życia w Polsce. Proces ten wymaga jednak staranności i działania w odpowiednim terminie. Jeśli planujesz sprowadzić rodzinę do Polski i potrzebujesz wsparcia prawnego, skontaktuj się z nami.
(Pamiętaj, że wymogi mogą się różnić w zależności od statusu sponsora i indywidualnej sytuacji rodziny. Informacje w artykule są ogólne i nie stanowią porady prawnej. Zawsze weryfikuj szczegóły w Urzędzie do Spraw Cudzoziemców lub właściwym Urzędzie Wojewódzkim.)

