90 dni w Polsce vs. 90 dni w Schengen – kluczowe różnice, których nie możesz przeoczyć
Planujesz podróż do Polski w ramach ruchu bezwizowego? Świetnie! Pamiętaj jednak, że Twój pobyt podlega ścisłym limitom czasowym obowiązującym nie tylko w Polsce, ale w całej strefie Schengen. Mylne zrozumienie zasady „90 dni” może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym zakazu wjazdu. Wyjaśniamy kluczową różnicę między pobytem „w Polsce” a pobytem „w strefie Schengen” i jak prawidłowo liczyć dozwolone dni.
Wstęp: Planujesz podróż do Polski? Zrozum zasadę 90/180!
Wielu obywateli krajów spoza Unii Europejskiej może wjeżdżać do strefy Schengen, w tym do Polski, bez konieczności posiadania wizy na pobyty krótkoterminowe (np. turystyczne, biznesowe, odwiedziny). Jest to tzw. ruch bezwizowy. Jednak ta swoboda podróżowania ograniczona jest fundamentalną zasadą: możesz przebywać w strefie Schengen maksymalnie 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu. Zrozumienie tej reguły jest absolutnie kluczowe.
Czym jest strefa Schengen i dlaczego ma to znaczenie?
Strefa Schengen to obszar obejmujący obecnie 29 państw europejskich (w tym Polskę), które zniosły kontrole paszportowe i graniczne na swoich wspólnych granicach. Dla podróżnych oznacza to swobodne przemieszczanie się między tymi krajami, tak jakby były jednym państwem. I tu leży sedno sprawy: dla zasady 90/180 cała strefa Schengen traktowana jest jako jeden, wspólny obszar.
Złota zasada: 90 dni w ciągu każdych 180 dni
Reguła ta składa się z dwóch kluczowych elementów:
Jak działa limit 90 dni?
Masz prawo przebywać w całej strefie Schengen łącznie przez maksymalnie 90 dni.
Kluczowe „w ciągu każdych 180 dni” – jak to liczyć?
To najważniejsza i często myląca część. Limit 90 dni nie odnawia się automatycznie co pół roku. Okres 180 dni jest „ruchomy” i liczony jest wstecz od każdego dnia Twojego pobytu (lub planowanego dnia wyjazdu). Oznacza to, że w dowolnym momencie, patrząc 180 dni wstecz, suma dni spędzonych w strefie Schengen nie może przekroczyć 90.
- Przykład: Jeśli dziś jest 1 kwietnia 2025, sprawdzasz, ile dni spędziłeś w strefie Schengen w okresie od 3 października 2024 do 1 kwietnia 2025 (czyli 180 dni wstecz). Suma tych dni nie może przekroczyć 90. Musisz dokonać takiej kalkulacji dla każdego dnia pobytu.
Cała strefa Schengen = jeden obszar
Twoje 90 dni to łączny limit na pobyt we wszystkich krajach strefy Schengen. Czas spędzony w Polsce, Niemczech, Francji, Hiszpanii itd. sumuje się.
Najczęstszy błąd: Mit „90 dni w każdym kraju”
Największym i najczęstszym nieporozumieniem jest myślenie, że można spędzić 90 dni w Polsce, potem wyjechać np. do Niemiec i tam zacząć liczyć kolejne 90 dni, a następnie zrobić to samo we Włoszech. To absolutnie błędne myślenie! Przekroczenie granicy między krajami Schengen nie zeruje licznika. Masz tylko 90 dni na wszystkie kraje strefy łącznie w danym 180-dniowym okresie.
Jak liczone są dni Twojego pobytu?
- Dzień wjazdu do strefy Schengen liczy się jako pierwszy dzień pobytu.
- Dzień wyjazdu ze strefy Schengen liczy się jako ostatni dzień pobytu.
- Każdy dzień spędzony w strefie, nawet jeśli tylko przejeżdżałeś tranzytem lub spędziłeś tam tylko kilka godzin, wlicza się do limitu 90 dni.
Historia Toma: Kosztowna pomyłka w planowaniu
Tom, obywatel Australii, zaplanował 5-miesięczną podróż po Europie. Spędził 40 dni we Francji, 30 dni we Włoszech i 25 dni w Hiszpanii (łącznie 95 dni w strefie Schengen). Następnie chciał przyjechać do Polski na kolejne 2 miesiące, myśląc, że w Polsce jego licznik zaczyna się od nowa. Na szczęście przed zakupem biletu do Polski sprawdził przepisy i zdał sobie sprawę, że już przekroczył dozwolone 90 dni w 180-dniowym okresie. Musiał zmienić plany i opuścić strefę Schengen, aby uniknąć poważnych konsekwencji.
Konsekwencje przekroczenia dozwolonego pobytu
Ignorowanie zasady 90/180 i pozostanie w strefie Schengen dłużej niż dozwolone (tzw. overstay) może skutkować:
- Nałożeniem grzywny.
- Wydaniem decyzji o zobowiązaniu do powrotu (deportacją).
- Wpisaniem danych do Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) i zakazem wjazdu do całej strefy Schengen na określony czas (nawet na kilka lat).
Chcesz zostać dłużej niż 90 dni?
Jeśli Twoje plany zakładają pobyt dłuższy niż 90 dni w jednym kraju strefy Schengen (np. w Polsce w celu pracy, studiów, dołączenia do rodziny), musisz ubiegać się o wizę krajową typu D lub zezwolenie na pobyt wydawane przez ten konkretny kraj przed upływem dozwolonych 90 dni pobytu bezwizowego (lub przed przyjazdem, w zależności od celu i procedury). Te dokumenty regulują Twój legalny pobyt w danym państwie powyżej 90 dni.
Podsumowanie: Klucz to liczenie dni w całej strefie
Zapamiętaj: limit 90 dni w ruchu bezwizowym dotyczy całej strefy Schengen traktowanej jako jeden obszar i jest liczony w ruchomym okresie 180 dni. Nie ma oddzielnych limitów dla każdego kraju. Dokładne planowanie i liczenie dni jest niezbędne, aby uniknąć problemów prawnych.
Masz wątpliwości co do obliczania dni pobytu? Planujesz dłuższy pobyt i potrzebujesz wizy lub zezwolenia na pobyt w Polsce? Skontaktuj się z naszą kancelarią. Pomożemy Ci zrozumieć przepisy i wybrać legalną ścieżkę dla Twojego pobytu.
